Đầu năm 2006, Đảng Cộng sản Việt Nam đã xem tham nhũng là “một
trong những mối đe dọa lớn nhất đến sự tồn vong của đảng và chế độ”.
Giờ đây chiến dịch chống tham nhũng của Việt Nam đã mở rộng
vào một địa vị nhạy cảm, xử lý những trường hợp và các nhóm lợi ích lớn với bàn
tay sắt.
Vo Dai Luoc, cựu giám đốc của Viện nghiên cứu Kinh tế và
Chính trị Thế giới thuộc Học viện Khoa học Xã hội Việt Nam nói với Tân Hoa Xã rằng
Việt Nam đang quyết liệt đấu tranh ngăn chặn và chống tham nhũng trong các tổ
chức đảng ở cấp cao nhất cũng như trong quân đội.
Việt Nam đã cách chức và giam giữ một thành viên của Bộ
Chính trị thuộc Ban chấp hành Trung ương Đảng và sẽ khởi tố ông ta.
Việt Nam cũng đã kỷ luật một số lãnh đạo và cựu lãnh đạo của
các tỉnh và thành phố và các tổ chức đoàn thể - những người từng là sĩ quan
quân đội hoặc cảnh sát.
Ngày 20/12, chỉ 12 ngày sau khi cách chức ủy viên Bộ chính
trị của ông Đinh La Thăng, cảnh sát Việt Nam đã ra quyết định khởi tố ông và 6
bị cáo khác trong 2 tội danh là cố ý vi phạm quy định nhà nước trong quản lý
kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, và lợi dụng chức vụ và quyền hạn để chiếm đoạt
tài sản tại tập đoàn Dầu khí quốc gia (PetroVietnam hoặc viết tắt là PVN).
Trước đó hồi tháng 5, ông Thăng đã bị cho thôi chức ủy viên
Bộ Chính trị và chức Bí thư thành ủy thành phố Hồ Chí Minh.
Ngày 8/12, ông Thăng với tư cách là Ủy viên BCH Trung ương
ĐCSVN và Phó ban Kinh tế Trung ương, cựu Chủ tịch hội đồng thanh viên của PVN,
đã bị bắt giam vì trách nhiệm trong việc để mất 800 tỷ đồng (gần bằng 35,4 triệu
USD) liên quan đến khoản đầu tư của PVN vào OceanBank.
Một số cựu lãnh đạo PVN khác và em trai ông Thăng – một
doanh nhân, cũng bị bắt giam vì sự tham dự của họ vào hành vi vi phạm pháp luật
nghiêm trọng đã gây ra thiệt hại kinh tế lớn và ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của
tổ chức đảng và các cá nhân liên quan.
Tháng 10, một tháng trước khi diễn ra tuần lễ cấp cao APEC –
sự kiện lớn nhất liên quan đến nước ngoài năm 2017 của Việt Nam, diễn ra ở Đà Nẵng
thành phố lớn thứ 3 đất nước, ông Nguyễn Xuân Anh bị cách chức Bí thư thành ủy
Đà Nẵng và chức ủy viên BCHTW.
Tháng 12, Bộ Công an Việt Nam công bố lệnh truy nã với Phan
Văn Anh Vũ – thường được gọi là Vũ nhôm bởi vì anh ta làm nghề nhôm kính trong
quá khứ, một tài phiệt bất động sản ở Đà Nẵng, vì cố ý làm lộ bí mật nhà nước.
Vũ nhôm, theo như truyền thông địa phương báo cáo, trước đây phục vụ như một
thượng tá công an với quan hệ gần gũi với Nguyễn Xuân Anh.
Truyền thông địa phương hồi tháng 12 cũng báo cáo rằng một
tài phiệt khác là Đinh Ngọc Hệ, thường được gọi là Út trọc đã bị quân đội bắt
giữ. Ông ta là một thượng tá quân đội, đứng đầu công ty phát triển cơ sở hạ tầng
Thái Sơn thuộc Bộ Quốc phòng.
Việt Nam đã bắt giữ những quan chức đương nhiệm và cả những
quan chức đã nghỉ hưu.
Giữa tháng 12, Ban chấp hành TƯ đã quyết định cách chức ông
Phạm Văn Vọng – cựu Bí thư tỉnh ủy tỉnh Vĩnh Phúc nhiệm kỳ 2010 đến 2015. Vọng
bị phát hiện vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, điều lệ làm việc của tỉnh ủy
và các quy định khác của đảng và nhà nước khi quyết định bổ nhiệm cán bộ.
Cũng giữa tháng 12, Ban chấp hành TƯ cách chức Ngô Văn Tuấn –
cựu Bí thư đảng bộ sở xây dựng tỉnh Thanh Hóa, khỏi mọi chức vụ trong đảng. Từ
2010 đến 2015, Ngô Văn Tuấn đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và các quy định
khác của đảng và nhà nước về công tác nhân sự.
Trước đó vào tháng 1, Vũ Huy Hoàng cũng bị cách chức Bộ trưởng
Bộ Công thương nhiệm kỳ 2011 đến 2016 vì vi phạm công tác cán bộ. Sau đó, Thứ
trưởng Bộ Công thương Hồ Thị Kim Thoa cũng bị cách chức vì vi phạm khi đứng đầu
một công ty địa phương.
Để ngăn chặn và chống lại tham nhũng, Việt Nam đang tập
trung vào thúc đẩy xây dựng đảng và sửa chữa những lỗ hổng trong thể chế chính
trị và kinh tế.
Nói về xây dựng đảng, trong quá khứ, Việt Nam tập trung vào
3 lĩnh vực. Đầu tiên là xây dựng đảng về chính trị, thứ hai là tư tưởng, thứ ba
là tổ chức. Năm 2016, Việt Nam thêm lĩnh vực thứ tư là đạo đức.
Vo Dai Luoc nói: “Thêm mới cái này là rất quan trọng. Nếu
các đảng viên nắm giữ chức vụ trong cơ quan nhà nước có đạo đức, họ sẽ cống hiến
cả cuộc đời vì cuộc sống của người khác, họ sẽ không trở thành tham nhũng”.
Vị học giả Việt Nam nói có 3 đường để giảm thiểu tham nhũng –
khiến các quan chức không muốn, không dám và không thể tham nhũng. Ông nói: “Tôi
nghĩ cái thứ ba là cách tốt nhất, khiến các quan chức không thể tham gia vào
tham nhũng”. Ông nói vậy và đề xuất rằng nhà nước nên xem xét khu vực tư nhân
là một lực lượng kinh tế cơ bản, giảm sở hữu nhà nước trong hầu hết các lĩnh vực
và để các hãng tư nhân đầu tư và kinh doanh trong những lĩnh vực đó.
Được cho phép chịu trách nhiệm trong những lĩnh vực như cao
su, thép và khoáng sản, các hãng tư nhân sẽ sử dụng đất và vốn hiệu quả hơn nhiều
so với các doanh nghiệp nhà nước, dần dần loại
bỏ cơ chế xin cho hiện nay vốn là
môi trường sinh ra tham nhũng.
Vo Dai Luoc nói: “Nhưng tôi nghĩ rất khó thực hiện phương
pháp này bởi vì các quan chức tham nhũng và các nhóm lợi ích sẽ bảo vệ nó rất mạnh.
Nhưng nếu chúng ta không làm thế, chúng ta sẽ không bao giờ phát triển”.
Do Tien Sam, cựu giám đốc của Viện Nghiên cứu Trung Quốc thuộc
Học viện Khoa học Xã hội Việt Nam, gần đây nói với Tân Hoa Xã rằng không có gì
là khó, các phương pháp hiệu quả hơn nên được thực hiện để ngăn chặn quyền lực
bị lạm dụng và đảng viên cũng như công chức khỏi trở thành tham nhũng hoặc tham
gia các nhóm lợi ích.
Tháng trước, Ban chỉ đạo Trung ương về chống tham nhũng đã đồng
ý với kế hoạch kết thúc việc điều tra, khởi tố và xét xử liên quan đến 23 vụ án
tham nhũng và kinh tế trong năm 2017 và quý đầu năm 2018.
Phát biểu tại một cuộc họp của Ban chỉ đạo Trung ương về chống
tham nhũng hồi tháng 11, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng – người cũng là Trưởng
ban chỉ đạo chống tham nhũng đã kêu gọi các cơ quan chức năng phối hợp để tăng
tốc điều tra, khởi tố và xét xử các vụ án tham nhũng gây bức xúc.
Giống như Ban chấp hành Trung ương Đảng đang chống tham
nhũng quyết liệt ở mọi cấp, Chính phủ Việt Nam cũng đang thực hiện việc tương tự.
Chính phủ gần đây đã công bố một giải pháp trong chương
trình hành động chống tham nhũng đến năm 2020, trong đó xác định 8 nhóm nhiệm vụ
sẽ được thực hiện.
Theo Tân Hoa Xã