Chúng ta nên làm gì khi một Dan Haur đứng giữa Hà Nội nhục mạ tướng Giáp?

Dư luận trên mạng hiện đang dậy sóng về việc một tay người Mỹ đang sống tại Hà Nội và kiếm ăn bằng nghề dạy tiếng Anh mà mới đây lại có bình luận bố láo khi so sánh đầu Đại tướng Võ Nguyên Giáp với những ngôn từ sản phụ khoa.

Trước hết tôi xin trình bày tóm tắt lại sự việc. Dan Hauer là một người Mỹ đã sang Việt Nam 5 năm. Hiện anh ta đang sống ở Hà Nội với nghề nghiệp chính là dạy tiếng Anh cho người Việt. Anh ta có một kênh youtube có cả triệu người theo dõi với tên là Dan Hauer. Cách đây vài tháng, cái tên Dan Hauer đã một lần lên báo khi anh chàng này làm một video đăng lên kênh youtube Dan Hauer chỉ ra những lỗi sai trong cách phát âm của một số giáo viên tiếng Anh người Việt ở trung tâm Elight. Trong sự việc đó, Dan Hauer dù là người nước ngoài, vẫn nhận được sự ủng hộ rộng rãi của cư dân mạng Việt vì dân tộc ta có câu “Nói phải củ cải cũng phải nghe”.

Đến vừa qua, anh chàng này lại một lần nữa gây bão dư luận khi có lời bình luận mỉa mai thành tích của đội U23 Việt Nam và đặc biệt là dùng ngôn từ sản phụ khoa để ví von với đầu Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Cụ thể, trong một bài đăng của một người đàn ông nước ngoài nói rằng nếu Việt Nam vô địch U23 châu Á, ông ta sẽ xăm hình lá cờ Việt Nam lên ngực nơi gần trái tim để ăn mừng.

Bình luận dưới bài đăng này, Dan Hauer đã mỉa mai ý tưởng đó bằng những ngôn từ mà tôi cho là cực kỳ bố láo. Hắn viết rằng khi Hoàng Xuân Vinh giành huy chương vàng 2 năm trước đây, hắn đã xỏ một cái khuyên vào hạ bộ với hình dáng “like Vo Nguyen Giap’s head”.

Sau khi ảnh chụp màn hình này được đưa lên mạng, cộng đồng mạng Việt Nam đã vô cùng phẫn nộ, một số tờ báo Việt Nam như Thanh Niên, Dân Việt, Infonet cũng đã đăng bài về việc này. Hứng chịu áp lực dư luận, tay Dan Hauer đã làm một clip xin lỗi, nói rằng do anh ta không hiểu văn hóa Việt, cho rằng cách nói đùa như vậy ở Mỹ là bình thường cho nên đã mắc lỗi. Tuy nhiên, ngay sau đó cộng đồng mạng cũng lại phát hiện ra rằng, sau cái clip tỏ vẻ ăn năn hối lỗi đó, hắn ta lại vào trong một nhóm kín trên facebook có tên là Những thằng để tại Hà Nội bình luận rằng: “Các bạn, nếu như tôi bị giết trên đường phố, thì ít ra đó là sự hy sinh vì một câu đùa hay còn hơn là vì biến thành một thằng theo chủ nghĩa dân tộc rồ dại”.

Thưa quý vị và các bạn, trên đây là tóm tắt nội dung sự việc. Sau đây, tôi xin có đôi lời bàn luận. Trước hết tôi kêu gọi các bạn không nên có các hành động manh động gây tổn hại gì tới thân thể tay Dan Hauer này vì lấy bạo lực để đối phó với hành vi bố láo vô văn hóa xem ra cũng không được cao minh cho lắm.

Khi biết sự việc này, tôi đã đọc nhiều bình luận của cộng đồng mạng trên các trang như Oto fun, beat.vn và thấy rằng đối với việc này, dư luận cũng có những ý kiến trái chiều. Bên cạnh đại đa số ý kiến chỉ trích tay Dan Hauer thì cũng có một vài người bênh vực tay này, cho rằng đó là tự do ngôn luận, là đùa cợt mà thôi, có gì đâu mà phải “xồn xồn” lên. Những ý kiến kiểu này đã bị nhiều cư dân mạng đáp trả bằng một ví dụ tuy có phần xúc phạm nhưng rất chính xác. Đó là “Nếu một thằng vào nhà bạn ăn giỗ bố bạn và chỉ lên ảnh bố bạn bảo ảnh bố mày đẹp đấy, tao sẽ xăm cái hình này vào Trym thì bạn sẽ thế nào?”.

Cá nhân tôi cho rằng trong sự việc này không thể lấy tự do ngôn luận ra để bào chữa. Trước khi muốn sử dụng quyền tự do nói chung, tất cả chúng ta đều phải học được bài học rằng “tự do của mình không được làm mất tự do của người khác”. Thế thì tự do ngôn luận cũng vậy. Anh không thể phát biểu công khai xúc phạm danh dự và nhân phẩm một người khác rồi lấy tự do ngôn luận ra để bào chữa. Ở đây rõ ràng Dan Hauer thừa biết Võ Nguyên Giáp là người được đông đảo nhân dân Việt Nam kính trọng nhưng anh ta vẫn cố tình đưa ra một hình ảnh so sánh bố láo. Nếu giả dụ trong cái comment của hắn, hắn ta không lấy tướng Giáp để ví mà ví với đầu một người bình thường nào khác thì có thể hắn cũng đã bị đánh “sấp mặt lợn” rồi.

Hắn ta có quyền không ngưỡng mộ tướng Giáp giống như chúng ta không sùng kính Washington. Thế nhưng không có nghĩa rằng mình không thần tượng là có quyền dùng lời lẽ tục tĩu để phỉ báng thần tượng của hàng triệu người khác. Chúng ta chưa quên vụ khủng bố ở Paris chỉ vì một tạp chí ở Pháp đã đem tín ngưỡng Hồi giáo ra đùa cợt. Những bạn yêu bóng đá hẳn cũng chưa quên chuyện danh thủ Zinedine Zidane của Pháp đã dùng đầu húc thẳng vào một cầu thủ đội đối phương khi người kia chửi anh ta là “đồ con hoang”. Hai ví dụ này để thấy rằng ở bất cứ đâu trên quả địa cầu này, những hành vi nhục mạ người khác đều gây ra phản ứng. Con người ở bất cứ lục địa nào, sắc dân nào, đều có nhu cầu muốn người khác tôn trọng những cái mà họ cho là thiêng liêng, hoặc ít nhất, nếu anh không tôn trọng thì cũng đừng bài bác mỉa mai điều người khác tôn thờ.

Trên một số diễn đàn mạng, có những cư dân mạng còn nói rằng tay Dan Haur này thường xuyên có những phát biểu thể hiện sự coi thường đối với văn hóa và con người Việt. Một ý kiến trên diễn đàn của Oto Fund nói rằng anh ta kinh doanh nhà nghỉ và đã từng có lần nghe những “thằng tây lông” sau khi rượu vào bảo nhau rằng tụi nó chỉ cần sang đây gõ đầu cũng sống phè phè còn tụi Việt sang nước chúng nó thì phải làm cu li. Chắc rằng chuyện tự xem mình là “thượng đẳng” không phải là không có trong suy nghĩ của một số người Tây đang sinh sống và kiếm ăn ở Việt Nam. Chúng ta đừng quên những người Pháp khi đang chiếm đóng Việt Nam đã gọi dân ta là “giống An-nam-mít dơ bẩn”. Những người Mỹ khi ở Việt Nam trong chiến tranh cũng coi người Việt không ra cái thá gì, Tổng thống Mỹ từng gọi ông Nguyễn Văn Thiệu là “thằng khốn” khi dặn Kissinger trước khi bay sang Sài Gòn gặp ông Thiệu.

Hiện nay nước Việt Nam vẫn còn nghèo, đang phát triển nhưng cái đã thay đổi là chúng ta đã là những người dân của một nước độc lập. Chúng ta không còn “thằng nào” là “mẫu quốc”, không còn “đứa nào” viện trợ để nuôi chúng ta sống mỗi năm. Hiện giờ chúng ta là đối tác với Mỹ, Pháp chứ không phải xứ bảo hộ. Có nghĩa rằng chúng ta bình đẳng với họ.

Hơn nữa, chính những người như Dan Haur đang phải lặn lội sang nước ta kiếm sống. Trong một clip anh ta từng nói rằng mục đích và lý do anh ta sang Việt Nam là vì nghe nói ở đây dễ kiếm tiền hơn ở Mỹ, chỉ vậy thôi. Sang đây để kiếm cơm và đã lấy vợ người Việt nhưng tay Dan Hauer lại muốn xóa bỏ cái gọi là “nhập gia tùy tục”, lại thích phóng uế vào chỗ tôn nghiêm của gia chủ rồi viện dẫn rằng “ở Mỹ có lấy Washington ra đùa cũng chẳng ai để ý”, vậy chúng ta phải cư xử với trường hợp này thế nào?

Liên quan đến ngôn từ sản phụ khoa, cách đây chưa lâu, ông Đào Tuấn, phóng viên của báo Lao Động đã bị buộc phải giải trình với Bộ Thông tin và Truyền thông và phải xin lỗi sau khi đem so sánh màu da của cô hoa hậu H’Hen Nie với màu da của hạ bộ. Thế thì trong trường hợp của Dan Hauer, cơ quan chức năng cũng cần phải vào cuộc vì ở đây ngoài vấn đề nhục mạ xúc phạm với cá nhân tướng Giáp, gia đình tướng Giáp và làm tổn thương hàng triệu người Việt ra, còn có vấn đề quốc thể. Nếu hôm nay giơ cao đánh khẽ với một “đứa mất dạy” Dan Hauer thì ngày sau sẽ có rất nhiều “đứa mất dạy” khác với các hành vi “mất dạy” khác.

Và nếu như trong khi cơ quan chức năng chưa làm gì hoặc chưa kịp làm gì ( do thủ tục quan liêu) thì chúng ta hãy hành động để không phải chỉ là dạy cho những “đứa mất dạy” bài học mà còn để răn đe nhiều kẻ khác đang kiếm ăn ở Việt Nam hãy bỏ ngay thói ảo tưởng “thượng đẳng”. Tất nhiên là việc đánh đập hoặc là đe dọa đánh đập là không nên. Chúng ta có một cách dễ dàng hơn nhiều, đó là tẩy chay mọi hoạt động kiếm tiền của Dan Hauer để mời hắn về bên Mỹ, tha hồ đem Washington ra đùa.

Dan Hauer có thể dạy tiếng Anh giỏi nhưng thế giới có hàng trăm triệu người nói tiếng Anh cho nên sau khi tiễn hồn đi rồi, có hàng ngàn vạn người khác sẽ thay Dan Hauer, các bạn đừng lo lắng thiếu người dạy tiếng Anh.