Sina: Liệu Việt Nam có thể thành ngôi sao mới của châu Á?

Gần đây, báo cáo mới nhất của Ngân hàng Thế giới về kinh tế Đông Á và Thái Bình Dương đưa ra dự báo năm 2018, GDP Việt Nam sẽ tăng trưởng 6,8%, cao hơn mức dự báo 6,5% của tổ chức này hồi tháng 4. Trong bối cảnh kinh tế thế giới phổ biến là suy giảm, tỉ lệ tăng trưởng cao như vậy khiến thế giới bắt đầu chú ý đến quốc gia Đông Nam Á này. 

Liệu Việt Nam sẽ thành ngôi sao mới của châu Á? Theo tôi, mặc dù Việt Nam có vấn đề này vấn đề kia nhưng so với gánh nặng lịch sử thì tiềm lực của họ càng đáng coi trọng. 

Việt Nam là một quốc gia đông dân, hình thái lãnh thổ và điều kiện tự nhiên đặc thù của họ khiến đại bộ phận nhân dân tụ tập tại đồng bằng sông Hồng ở miền Bắc và đồng bằng sông Mekong ở miền Nam (lấy thành phố Hồ Chí Minh làm trung tâm). 

Việt Nam có gần 100 triệu dân, độ tuổi trung bình là 30 tuổi, tức là Việt Nam có hơn 60 triệu người trong độ tuổi lao động. 

Xem xét lịch sử công nghiệp các nước, chúng ta phát hiện ra khi các nước có truyền thống nông nghiệp chuyển dịch sang công nghiệp, phải thu hút người dân nông thôn tiến vào thành thị. Người trong độ tuổi lao động Việt Nam so với toàn bộ dân số Hàn Quốc còn lớn hơn. Tỉ lệ người Việt biết chữ hơn 97%, 1/3 dân số có trình độ từ Trung học phổ thông trở lên. Họ tập trung tại hai khu vực kinh tế lớn ở miền Nam và miền Bắc, chỉ riêng thành phố Hồ Chí Minh đã có 12 triệu người. Chỉ cần có công nghiệp, số người đông đúc này sẽ bật ra sức sản xuất cực kỳ lớn. 

Việt Nam áp dụng chính sách kinh tế rất giống Trung Quốc. Quốc sách của họ là “đổi mới mở cửa”, so với chính sách “cải cách mở cửa” của Trung Quốc chỉ khác nhau về từ ngữ, nội dung gần như hoàn toàn giống nhau. Trên đường cải cách, cơ bản Việt Nam bước vào những bước chân của Trung Quốc. Trung Quốc làm khu kinh tế, Việt Nam cũng có khu kinh tế, Trung Quốc phát triển kinh tế hướng ngoại thu hút đầu tư, Việt Nam cũng kiên trì làm như vậy. 

Trước đó năm 1987, Việt Nam banh hành Luật đầu tư nước ngoài để thu hút đầu tư. Những năm 1990, châu Á có “4 con rồng nhỏ” và “4 con hổ nhỏ”, kinh tế Trung Quốc cũng tăng trưởng rực rỡ, cho nên ưu thế của Việt Nam không biểu hiện ra. Năm 2007 Việt Nam gia nhập tổ chức Thương mại Thế giới và cũng ký một lượng lớn hiệp định tự do thương mại song phương. 

Cho đến hiện tại, đầu tư nước ngoài chiếm 1/4 tổng đầu tư xã hội Việt Nam. Hàn Quốc, Nhật Bản và Singapore là những nhà đầu tư nước ngoài chủ yếu. Samsung là công ty nước ngoài lớn nhất ở Việt Nam, một nửa số điện thoại của Samsung bán khắp thế giới là “made in Vietnam”. Kinh tế mở cửa mang lại lợi ích, thành tựu kinh tế của Trung Quốc cũng cổ vũ lòng tin mở cửa kinh tế của chính phủ Việt Nam. 

Cơ sở hạ tầng của Việt Nam vẫn còn rất lạc hậu, còn cần vài trăm tỷ USD để kiến thiết, nhưng trong lĩnh vực này Việt Nam làm rất tích cực, ở châu Á chỉ đứng sau Trung Quốc. Khi hoàn thiện cơ sở hạ tầng, tương lai sẽ khiến Việt Nam có sức cạnh tranh mạnh với Trung Quốc. 

Kinh tế Việt Nam cũng có vấn đề là lạm phát tiền tệ. Nhiều năm trong quá khứ, Việt Nam luôn duy trì mức lạm phát 2 con số, tốc độ tăng giá hàng hóa rất nhanh. Nguyên nhân chủ yếu của lạm phát là thông qua giao dịch xuất khẩu, Việt Nam tích trữ số lượng lớn ngoại hối USD. Tích trữ ngoại tệ đưa đến lạm phát nhập khẩu. 

So với lạm phát ác tính trong quá trình phát triển của Trung Quốc, lạm phát của Việt Nam nguồn gốc là từ phát triển kinh tế nên việc xử lý tương đối dễ. Năm ngoái thị trường chứng khoán Việt Nam có sự tăng trưởng lịch sử, giá địa ốc cũng có khuynh hướng bong bóng. Những điều này phản ánh sức sống của kinh tế Việt Nam. 

Trong quá trình phát triển kinh tế, chính phủ Việt Nam nổi lên vai trò chủ đạo. Do kích thích tài chính và công chình công cộng, chính phủ cõng số lượng lớn nợ công. Việc này khiến họ phải bán cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước. Mấy năm gần đây, chính phủ Việt Nam đẩy mạnh việc bán cổ phần doanh nghiệp nhà nước. 

30 năm đổi mới mở cửa của Việt Nam luôn “lấy Trung làm thầy”. Khó khăn của Trung Quốc trong cải cách mở cửa Việt Nam cũng gặp phải và cũng áp dụng nhiều kinh nghiệm của Trung Quốc để giải quyết. Hiện nay hiệu quả vẫn rất tốt. Việt Nam có khởi điểm thấp hơn Trung Quốc, những kinh nghiệm có thể lấy làm gương rất nhiều, chỉ cần chuyên chú phát triển, tương lai vẫn còn tiền đồ rất lớn. Một Việt Nam bùng nổ cũng sẽ mang đến cho Trung Quốc rất nhiều cơ hội.

Tác giả: Trần Hưng Kiệt / Sina

Xem thêm:

Liệu Việt Nam có thành đại quốc được không? 

Báo Đức: Việt Nam - con hổ nhảy vọt

Liệu made in Vietnam có thay được made in China?