Sau khi chuyến thăm Trung Quốc của ông Duterte kết thúc, những vấn đề được bàn thảo trong chuyến thăm dần dần hé lộ trên truyền thông.
 |
| Tổng thống Philippines Duterte trong cuộc gặp Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường. |
Tờ Inquirer hôm nay có bài viết nói rằng: Các thành viên Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) và các nước phương Tây đã và đang cằn nhằn Philippines về việc đưa ra Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông để làm giảm căng thẳng trong khu vực tranh chấp.
Tổng thống Philippines Duterte nói với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường trong cuộc gặp song phương hôm qua rằng: “Tôi đã nhận được quá nhiều yêu cầu về tiến trình của Bộ Quy tắc Ứng xử mà Trung Quốc đang chuẩn bị. Hầu hết các yêu cầu đó đến từ các nước ASEAN nhưng sự thúc giục cấp bách nhất lại đến từ thế giới phương Tây”.
Tổng thống Philippines - người được các lãnh đạo ASEAN giao trách nhiệm chỉ đạo việc soạn thảo thỏa thuận này, đã nói rằng việc áp dụng Bộ Quy tắc Ứng xử mà Trung Quốc đang hỗ trợ, là một mối lo ngại “ít nhất là của Mỹ”.
Trong cuộc gặp tối 29/8, ông Duterte và Chủ tịch Tập Cận Bình đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng Quy tắc Ứng xử trước khi ông Duterte hết nhiệm kỳ vào năm 2022.
Người phát ngôn tổng thống Salvador Panelo nói: “Với việc Philippines là quốc gia được chọn làm điều phối trong đối thoại giữa Trung Quốc và ASEAN, Tổng thống đã tuyên bố rõ ràng rằng ông tin tưởng Quy tắc Ứng xử sẽ đóng góp vào việc giải quyết nhiều xung đột trong các vùng tranh chấp ở Biển Đông”.
Ông Duterte cũng đã nói với ông Tập Cận Bình trong cuộc gặp rằng chiến thắng của Philipipnes trong phiên tòa trọng tài quốc tế là “chung cuộc, có tính ràng buộc và không thể kháng án”.
Tuy nhiên người đứng đầu nhà nước Trung Quốc khẳng định đất nước ông sẽ không thay đổi dù chỉ một chút xíu trong lập trường của mình và quyết định do Tòa Trọng tài Thường trực The Hague đưa ra là không thể chấp nhận.
Theo ông Panelo, ông Tập Cận Bình đã cho ông Duterte một bảo đảm rằng Trung Quốc sẽ không tham gia vào “các hành động khiêu khích và gây hấn” như việc các tàu chiến Trung Quốc đã đi vào vùng biển Philippines trái phép hay việc các tàu hải cảnh của Trung Quốc quấy rối ngư dân Philippines.
Panelo nói: “Tổng thống Duterte và Chủ tịch Tập Cận Bình đã đồng ý về tầm quan trọng của sự tự kiềm chế và tôn trọng tự do đi lại trên mặt biển và trên bầu trời Biển Đông”.
Nguồn: https://globalnation.inquirer.net/179541/duterte-tells-chinas-li-south-china-sea-code-is-least-concern-of-america
Bình luận: Ông Tập Cận Bình đưa ra lời hứa này có lẽ là để tặng cho Duterte một món “lại mặt” sau khi Trung Quốc thấy chiêu bài “khai thác chung” của họ có vẻ sắp đạt được kết quả với Philippines. Tuy nhiên năm 2015 ông Tập Cận Bình cũng đã hứa hẹn không quân sự hóa các đảo nhân tạo. Và bây giờ thì thực tế thế nào là điều ai cũng rõ.