Một chuyên gia về các dịch vụ an ninh của Nga - người là bạn và đồng nghiệp với một cựu điệp viên FSB, đã đưa ra một đánh giá ớn lạnh về tương lai của điệp viên mà gần đây có thông tin là Mỹ đã rút thành công khỏi Moscow.
Alexander Litvinenko là một cựu sĩ quan FSB và đã nhập quốc tịch Anh. Năm 2006 ông này bị hạ độc. Litvinenko đã ăn phải chất polonium-210 ở London và sau đó chết vì chứng bức xạ cấp tính.
Cuộc điều tra công khai của Anh phát hiện ra rằng vụ hạ độc đã gây ra một vụ căng thẳng trong quan hệ Anh - Nga này, “có thể được phê chuẩn” bởi FSB và cao nhất là bởi Tổng thống Vladimir Putin.
Yuri Felshtinsky là đồng tác giả cuốn sách Blowing Up Russia với Litvinenko. Cuốn sách này cho rằng các dịch vụ an ninh Nga phải chịu trách nhiệm về những vụ đánh bom các căn hộ tháng 9/1999 ở Mosco, Buynatsk và Volgodonsk - những vụ việc đã làm chết khoảng 300 người.
Cuốn sách này được phát hành lại trong tuần này trùng với kỷ niệm 20 năm những vụ nổ đó. Trong sách nêu quan điểm rằng các vụ nổ này là những hoạt động ngầm được tổ chức để đưa Putin lên nắm quyền và biện minh cho cuộc chiến Chechnya lần 2.
Trong tuần này cũng nổi lên các tin tức truyền thông nói rằng năm 2017, các cơ quan an ninh Mỹ đã quyết định rút một nguồn tin mật cao cấp của họ bên trong điện Kremlin vì lo ngại về cách xử lý tin tình báo của Nhà Trắng có thể làm lộ điệp viên. Truyền thông Nga đã lần đầu tiên nêu tên điệp viên được rút này là Oleg Smolenkov.
Felshtinsky nói trường hợp này rất bất thường vì bình thường bạn sẽ chỉ được nghe về các điệp viên nếu họ đã bị bắt, bị thuyên chuyển hoặc bị giết.
 |
| Yuri Felshtinsky. |
Ông nói với Newsweek: “Cho đến gần đây, anh ta có lẽ vẫn an toàn ở Mỹ nhưng những vấn đề chính là sẽ không còn quy tắc nào nữa. Các quy tắc bất thành văn từng tồn tại đã bị Putin phá vỡ”.
Ý của ông là đề cập tới trường hợp Litvinenko và những nỗ lực giết người ở Salisbury đối với cựu điệp viên Sergei Skripal. Cả hai vụ đều được thực hiện trên đất Anh đã cho thấy sự trắng trợn mới của Nga khi đối phó với các kẻ thù.
“Tôi nghĩ tình huống này mới. Nó được Putin tạo ra từ từ. Đây không phải là về các cá nhân như Litvinenko hay Skripal hay bất kỳ người đào ngũ nào khác, đây thực sự là về an ninh tập thể. Sự khác biệt chính là bạn sẽ sống phần đời còn lại mà không thể biết liệu vào một ngày nào đó, bạn hoặc thành viên gia đình bạn sẽ bị giết như một sự trừng phạt vì sự ‘phản bội’ của mình”.
“Bởi vì trong mắt chính phủ Nga, anh ta đã dính vào tội làm phản. Chính phủ Nga không thực sự muốn giết quá nhiều người, họ rất có lựa chọn. Họ sẽ giết nếu một người bị kết tội mưu phản giống như Litvinenko hoặc Skripal hoặc nếu người đó đang cạnh tranh quyền lực với Kremlin ở mức độ cao” - Felshtinsky nói và trích dẫn vụ giết nhà đối lập chính trị Boris Nemtsov - người bị bắn chết trước Quảng trường Đỏ năm 2015.
Felshtinsky chỉ ra rằng Litvinenko đã bị đầu độc 6 năm sau khi rời khỏi Nga. Ông nói thêm: “Không có khái niệm mãn hạn cho tội phản bội”.
“(Smolenkov) biết anh ta sẽ ở trong nguy hiểm ở phần đời còn lại và điều này sẽ liên lụy cả gia đình. Đây sẽ là chuyện dai dẳng bởi vì thực sự bạn không thể tạo ra một mức độ an ninh bảo đảm an toàn cho mình”.
Truyền thông Nga đã nhấn mạnh rằng Smolenkov đã làm việc trong văn phòng của Trợ lý chính sách đối ngoại của Putin là Yuri Ushakov.
Người phát ngôn của Putin là Dmitry Peskov hôm 11/9 nói ông ông thể xác nhận liệu Smolenkov có truy cập vào thông tin từ các dịch vụ đặc biệt của Nga không nhưng nhắc lại rằng anh ta không có một vị trí cao.
Theo hãng tin Tass, Peskov nói: “Tôi chỉ có thể nói rằng anh ta là một người làm công và đã bị sa thải nhưng liệu anh ta có phải điệp viên hay không thì chúng tôi không biết. Đây là vấn đề cho các dịch vụ đặc biệt - những người đang làm việc của họ”.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói ông chưa bao giờ gặp hay nói chuyện với Smolenkov.
Các tài liệu công khai hiện có cho thấy một cặp đôi được định danh là “Oleg và Antonina Smolenkov” đã mua một ngôi nhà ở ngoại ô Virginia với giá 925000 USD. Tuy nhiên Radio Liberty báo cáo rằng Smolenkov không còn sở hữu tài sản đó nữa.
Trang web điều tra Bellingcat lưu ý rằng việc “xác định dễ dàng” đối với Smolenkov “cho thấy một chút trinh thám kỹ thuật số có thể bộc lộ ra sự bất tài của các cơ quan tình báo ở Mỹ như họ đã có ở Nga”.
Hôm qua, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Nga là bà Maria Zakharova nói rằng Moscow đã thông qua Interpol yêu cầu Mỹ xác nhận điệp viên này đang ở đâu.
Theo Newsweek