Thỉnh thoảng bạn tìm thấy những điều đáng nói nhất ở những nơi tối tăm nhất. Để hiểu bản chất của cuộc chiến tranh thương mại của Trump với Trung Quốc, một con số hiếm khi được chú ý lại là điều hữu ích nhất: Xuất khẩu của Việt Nam vào Mỹ đã tăng 35% trong 9 tháng đầu năm 2019 so với cùng kỳ năm ngoái.
Đồng thời với đó, chuyên gia thương mại Michael Ryan giải thích rằng nhiều nhân tố ở Việt Nam đang kéo dài chu kỳ phân phối đến người tiêu dùng. Điều đó có nghĩa là dân Mỹ đang mua nhiều hàng hơn từ Việt Nam và cũng mất nhiều thời gian hơn để hàng hóa đến tay.
Có một câu chuyện phía sau những tình huống này - một câu chuyện về sự điên rồ của các cuộc chiến tranh thương mại - đặc biệt là cuộc chiến tranh thương mại rộng rãi một cách ngớ ngẩn của Trump. Người Mỹ đang mua nhiều hơn từ Việt Nam vì mức thuế mà Trump đánh lên hàng Trung Quốc. Khi nói đến sản xuất các sản phẩm đơn giản giá rẻ, Việt Nam có nhiều lợi thế giống như Trung Quốc. Họ có lao động giá rẻ và nhiều cảng ở Thái Bình Dương.
Bởi thế khi các nhà nhập khẩu Mỹ đối mặt mức thuế đánh vào hàng nhập từ Trung Quốc, họ chuyển sang Việt Nam thay thế. Với các nhà nhập khẩu và người tiêu dùng của họ, sự linh hoạt này rất có lợi. Nó làm dịu bớt áp lực giá mà thuế của Trump đặt ra. Điều đó nghĩa là Trung Quốc phải chịu cái giá mất doanh nghiệp và người Mỹ thì thấy mức giá tăng nhỏ hơn đối với hàng hóa được nhập khẩu về, ví dụ như điện tử.
Nhưng đây không phải là những gì ứng cử viên Trump đã hứa. Các chính sách thương mại của ông được cho là sẽ mang sản xuất trở về Mỹ. Ông đã nói: “Chúng ta sẽ đưa Apple về sản xuất những máy tính và các thứ chết tiệt của họ ở đất nước này thay vì ở các nước khác”.
Mặc dù một số lĩnh vực sản xuất của Mỹ đã thịnh vượng dưới thời Trump, cuộc chiến tranh thương mại 15 tháng qua là một mớ hỗn độn cho các công ty Mỹ. Sản lượng sản xuất trong mùa thu này đã thấp hơn mùa thu năm ngoái. Các đơn hàng cũng giảm xuống trong năm nay.
Bởi vậy tác động chính của cuộc chiến tranh thương mại của Trump là thay đổi thói quen nhập khẩu và tiêu dùng, có nghĩa là phần lớn chi phí không được chuyển đến các nhà máy ở Mỹ mà đến những chỗ không hiệu quả khác.
Một trong những chỗ không hiệu quả là Việt Nam không có chuỗi cung ứng và khả năng sản xuất hoặc thậm chí không có lực lượng lao động được chuẩn bị để đáp ứng với dòng chảy các đơn hàng chuyển hướng từ Trung Quốc sang.
Chắc chắn là những điều này hiện nay đang gia tăng nhưng các nhà đầu tư sẽ thận trọng trước khi đầu tư vốn vì các đơn hàng từ Mỹ gia tăng chỉ là vì những khoản thuế nhất thời mà Trump có thể gỡ bỏ bất kỳ lúc nào.
Đấu tranh với các hành động thương mại không công bằng của Trung Quốc và sự bành trướng đế quốc của họ là quan trọng. Tuy nhiên chiến tranh thương mại của Trump đã không được làm điều đó theo cách có kỷ luật. Đấu tranh với Trung Quốc theo cách thích hợp và thông minh sẽ đòi hỏi phối hợp với Quốc hội. Nó cũng đòi hỏi thiết lập quan hệ đối tác lâu dài với các nước Thái Bình Dương khác như Việt Nam.
Tuy nhiên điều mà chúng ta đang thấy như kết quả của chiến tranh thương mại lại chỉ là dẫn đến sự tăng trưởng việc làm hạn chế và không thường xuyên ở Việt Nam.
Theo Washington Examiner
