Không có ai nghĩ rằng Việt Nam sẽ thay thế Trung Quốc trở thành nhà xuất khẩu chính của thế giới nhưng quốc gia Đông Nam Á này có vẻ đang lấy đi một số việc kinh doanh của Trung Quốc với Mỹ.
Trong 9 tháng đầu năm nay, Mỹ nhập khẩu từ Việt Nam đã tăng nhảy vọt 34,8% so với cùng kỳ năm ngoái và tăng 5,8% so với cả năm 2018. Dữ liệu này được hãng tư vấn IHS Markit đưa ra hôm 21/11. Trong khi đó, Mỹ nhập khẩu từ Trung Quốc giảm 13,4% trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9.
Thuế là một lý do chính đứng sau sự suy giảm nhập khẩu của Mỹ từ Trung Quốc theo lời Michael Ryan - Phó Giám đốc dịch vụ so sánh công nghiệp của IHS Markit. Ông nói thêm rằng các danh mục xuất khẩu tăng trưởng nhanh nhất của Việt Nam vào Mỹ là máy tính, linh kiện điện thoại và các máy móc khác.
Những sản phẩm này là một trong những sản phẩm hàng đầu mà Mỹ nhập khẩu từ Trung Quốc, Mông Cổ và Đài Loan trong năm 2018 theo như thống kê của Đại diện Thương mại Mỹ. Điều đó gợi ý rằng xuất khẩu của Việt Nam với những mặt hàng đó vào Mỹ có thể đã thay thế cho việc suy giảm dòng xuất nhập khẩu giữa Mỹ và Trung Quốc.
Thách thức cho Việt Nam
Việt Nam đã phổ biến được gọi là một trong những người hưởng lợi lớn nhất trong chiến tranh thương mại vì sự gia tăng xuất khẩu của họ vào thị trường Mỹ. Thêm nữa, quốc gia này đã chứng kiến một sự nhảy vọt về đầu tư trực tiếp nước ngoài từ các nhà sản xuất đang tìm cách né tránh mức thuế leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc.
Nhưng Ryan lưu ý rằng Mỹ đã không đầu tư vào Việt Nam ồ ạt. Ông chỉ ra rằng đầu tư của người Mỹ vào Việt Nam chỉ chiếm khoảng 2,7% trong tổng FDI vào nước này.
Một lý do là Mỹ không có thỏa thuận tự do thương mại với Việt Nam cũng như rộng lớn hơn là với cộng đồng ASEAN. Nhưng đó chỉ là “một trong nhiều nhân tố đang cản trở tốc độ và cường độ đa dạng hóa chuỗi cung ứng” vào Việt Nam.
Việt Nam cũng đang đối mặt với việc thiếu hụt lao động có kỹ năng. Nguồn nhân lực chất lượng cao của Việt Nam đã không thể hỗ trợ cho nhu cầu đang tăng cao khi nhiều công ty đa quốc gia đang tìm những địa điểm để di chuyển một phần chuỗi cung ứng sản xuất của họ ra bên ngoài Trung Quốc.
“Đơn giản là, nhu cầu đang vượt quá khả năng nguồn cung hiện tại” Ryan nói và cho biết thêm rằng cơ sở hạ tầng ở Việt Nam chưa đủ tiêu chuẩn để mở các cửa hàng của nhiều hãng quốc tế.
Đặc biệt, những cản trở lớn cho các công ty nước ngoài là việc tìm kiếm các đối tác bản địa và hoàn thành những thủ tục đáp ứng yêu cầu của chính quyền để được cấp phép. Ngoài ra, đường sá Việt Nam vẫn còn yếu kém và các cảng thì đang tắc nghẽn làm tăng thêm thời gian vận chuyển hàng hóa.
“Tổng hợp lại, những nhân tố này đang kéo dài chu kỳ giao hàng cho người tiêu dùng và chỉ ra rằng quá trình thoát khỏi quỹ đạo của Trung Quốc vẫn còn là câu chuyện dài”.
Theo CNBC
