Moscow có nguy cơ bùng phát chiến tranh trực tiếp với NATO khi chặn các tàu trong vùng biển quốc tế và tìm cách bao vây kinh tế với Ukraine, cựu Tư lệnh Tối cao quân đồng minh NATO tại châu Âu cảnh báo.
Đô đốc Mỹ James Stavridis, cựu chỉ huy lực lượng đồng minh trên lục địa châu Âu từ 2009 đến 2013, nói với Politico rằng leo thang trên biển, bao gồm việc lục soát tàu của Thổ Nhĩ Kỳ hôm 13/8, có thể buộc các đối tác Ukraine phải can thiệp để ngăn chặn kinh tế Ukraine bị tê liệt.
Ông Stavridis nói: “Các hành động của Nga trong vùng nước quốc tế ở Biển Đen tạo ra nguy cơ leo thang thành chiến tranh trên biển giữa NATO và Liên bang Nga. NATO sẽ không cung cấp tất cả vũ khí hay tiền bạc cho Ukraine chỉ để đứng nhìn Nga bao vây nền kinh tế Ukraine bằng một sự phong tỏa bất hợp pháp”.
Hôm 15/8, Bộ Quốc phòng Nga xác nhận họ đã bắn cảnh báo trước khi lục soát tàu Şükrü Okan, một tàu hàng treo cờ Palau mà Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine xác định là của Thổ Nhĩ Kỳ. Sự lục soát này xảy ra trong khu vực tây nam Biển Đen, ngoài khơi Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên NATO nặng ký.
Stavridis phê phán chiến thuật này là “ngang với cướp biển” và nói rằng Kremlin sẽ có những bước dài hơn để làm xói mòn thương mại giữa Ukraine với phần còn lại của châu Âu.
“Nếu Nga bắt đầu bắt giữ tàu hoặc tìm cách đe dọa họ, tôi nghĩ chắc NATO sẽ phản ứng bằng cách hỗ trợ một hành lang nhân đạo cho vận tải biển, Stavridis nói. Liên minh này sẽ bảo vệ các tàu tuyền đi và đến cảng Odesa của Ukraine “với máy bay chiến đấu trên đầu và có thể cả tàu chiến hộ tống”.
Căng thẳng ở Biển Đen đã leo thang đáng kể tính từ khi Nga đơn phương rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc hồi tháng 7 và cảnh báo rằng các tàu đi đến cảng của Ukraine có thể được xem như mục tiêu quân sự.
Đáp trả lại, Ukraine đã bày tỏ sẵn sàng nhắm mục tiêu vào hoạt động xuất khẩu năng lượng của Nga bằng các cuộc tấn công của drone vào các tàu chở dầu, đồng thời tuyên bố vùng biển xung quanh các cảng Nga trên Biển Đen là “khu vực nguy cơ chiến tranh” từ 23/8.
Đối phó với việc Nga rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen, Tổng Thư ký NATO Jens Stolenberg đã cáo buộc Nga “hành động nguy hiểm và leo thang ở Biển Đen”, và cũng phần nào đề cập đến việc Nga oanh tạc các cảng Ukraine. NATO nói thêm rằng họ “đang tăng cường giám sát và trinh sát trên vùng Biển Đen, bao gồm các máy bay tuần tra hàng hải và drone”.
Stavridis lập luận rằng hỗ trợ từ các thành viên NATO xung quanh Biển Đen, gồm Thổ Nhĩ Kỳ, Romania, Bulgaria, sẽ khiến cho “Hạm đội Biển Đen của Nga trở thành kẻ thua thế về mặt quân sự”.
Thổ Nhĩ Kỳ đã kêu gọi Nga tham gia lại thỏa thuận ngũ cốc và Hội đồng An ninh Quốc gia của họ nói rằng căng thẳng ở Biển Đen “không mang lại lợi ích cho ai”. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan được đưa tin nói rằng đã sắp xếp gặp ông Putin vào cuối tháng này với vấn đề thương mại ngũ cỗ trong chương trình nghị sự.
Trước khi Nga rút khỏi thỏa thuận, thỏa thuận ngũ cốc do LHQ trung gian đã giúp bảo đảm 32,9 triệu tấn hạt rời các cảng của Ukraine qua Biển Đen an toàn, giúp giảm nguy cơ nạn đói ở các nước nghèo.
Tổng thống Nga Putin nói chính phủ của ông sẽ “từ chối kéo dài” thỏa thuận này, thay vào đó họ cung cấp ngũ cốc miễn phí cho một số nước châu Phi theo từng trường hợp.
Sau động thái này, lực lượng vũ trang Nga đã tấn công các kho ngũ cốc Ukraine dọc theo bờ Biển Đen, phá hủy khoảng 60.000 tấn lương thực. Nga cũng liên tục đánh trúng các cảng trên sông Danube của Ukraine như Reni và Izmail, nơi chỉ cách biên giới một nước NATO là Romania vài trăm mét. Các vụ tấn công thực hiện bằng tên lửa với mục tiêu có vẻ nhắm vào thương mại ngũ cốc.
Bộ Quốc phòng Nga cảnh báo rằng “mọi tàu thuyền đi trên vùng nước Biển Đen đến các cảng Ukraine sẽ bị xem như có khả năng chở hàng quân sự”.
Bất chấp việc đó, Kyiv đã tuyên bố một “hành lang tạm thời” cho giao thông hàng hải từ các cảng miền Nam để cho phép tàu có thể đi vào vùng biển quốc tế. Hôm qua, Bộ trưởng Cơ sở hạ tầng Oleksandr Kubrakov đã công bố tàu đầu tiên, một tàu container treo cờ Hong Kong, đã được đưa đi bất chấp đe dọa từ Moscow.
Nguồn tin:
https://www.politico.eu/article/russia-ukraine-nato-war-risk-black-sea/