Như tin đã đưa, ngày hôm qua, Bộ Công an đã bắt và ra quyết định khởi tố bị can đối với ông Đinh La Thăng. Trong vài năm trở lại đây, ông Đinh La Thăng là một cái tên quen thuộc trên báo chí, truyền thông ở Việt Nam. Dấu ấn của ông Thăng bắt đầu kể từ khi ông liên tục "trảm tướng" khi làm Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải và tiếp tục nổi như cồn trong những chuyến công tác cơ sở khi đảm nhiệm cương vị Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh.
Chúng ta không thể phủ nhận những dấu ấn và hiệu ứng truyền thông tốt mà ông Thăng đã làm được trong những năm qua ở Bộ Giao thông và ở TP HCM. Nhiều người đã kỳ vọng ông sẽ "nói được làm được" để đưa TP HCM trở thành "hòn ngọc viễn đông". Vì vậy, cái tin Đinh La Thăng bị bắt có lẽ khiến không ít người "buồn" mặc dù cũng nhiều người trong số những người buồn đó đã biết chắc chắn điều này chỉ là vấn đề thời gian sau khi ông Thăng bị cho thôi chức Ủy viên Bộ Chính trị và Bí thư Thành ủy TP HCM. Như một số người đã nói, sự việc ông Đinh La Thăng là bài học cho tất cả các cán bộ. Vậy chúng ta hãy cùng điểm lại đôi nét về tiểu sử ông Thăng và những lý do khiến ông vướng vòng lao lý.
Theo mục Tóm tắt tiểu sử lãnh đạo của website chính phủ ông Đinh La Thăng sinh năm 1960, quê ở Nam Định. Từ năm 1983-1988: Công tác tại Công ty Cung ứng vật tư thuộc Tổng công ty Xây dựng thuỷ điện Sông Đà, đi lên từ chức Kế toán viên đến Phó kế toán trưởng, Kế toán trưởng công ty, Uỷ viên Ban Thường vụ Đảng uỷ, Uỷ viên Ban Thường vụ Công đoàn, Bí thư Đoàn thanh niên Công ty.
1989-1994: Phó kế toán trưởng, Kế toán trưởng, Uỷ viên Ban Thưởng vụ Đảng uỷ, Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Đảng uỷ Tổng công ty Xây dựng thuỷ điện Sông Đà, Uỷ viên Ban chấp hành Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Bí thư Đoàn Thanh niên Tổng công ty Xây dựng thuỷ điện Sông Đà, Uỷ viên Trung ương Hội Kế toán Việt Nam, Phó chủ tịch Hội Kế toán ngành Xây dựng.
1995-3/2001: Bí thư Đảng uỷ, Phó Tổng giám đốc kiêm Chủ tịch công đoàn Tổng công ty Sông Đà; Uỷ viên Ban chấp hành Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.
4/2001-10/2003: Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty Sông Đà. Đại biểu Quốc hội Khoá XI, Uỷ viên Uỷ ban Đối ngoại của Quốc hội. Uỷ viên Trung ương Hội Kế toán Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Kế toán ngành Xây dựng, Uỷ viên Ban Thường vụ Công đoàn Xây dựng Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Các nhà doanh nghiệp trẻ Việt Nam.
11/2003-12/2005: Phó Bí thư Tỉnh ủy Thừa thiên – Huế. Đại biểu Quốc hội Khoá XI, Uỷ viên Uỷ ban Đối ngoại của Quốc hội.
1/2006-12/2008: Bí thư Ban cán sự đảng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam. Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng được bầu vào Ban chấp hành Trung ương Đảng; đại biểu Quốc hội Khoá XI, Uỷ viên Uỷ ban Đối ngoại của Quốc hội, Phó Bí thư Đảng uỷ cơ quan Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam.
Từ tháng 12/2008: Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng uỷ,Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam.
Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng, được bầu vào Ban chấp hành Trung ương Đảng, Đại biểu Quốc hội Khoá XIII. Tại Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội khóa XIII, được Quốc hội phê chuẩn làm Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải.
Tháng 1/2016, tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, ông Đinh La Thăng được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 12, được Trung ương bầu vào Bộ Chính trị.
4/2016: Tại kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIII, Quốc hội phê chuẩn, Chủ tịch nước miễn nhiệm chức vụ Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải.
Sau khi được miễn nhiệm chức Bộ trưởng GTVT, ngày 5/2/2016, ông Đinh La Thăng được Bộ Chính trị phân công làm Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh. Đến ngày 7/5/2017, Ban Chấp hành Trung ương Đảng quyết định thi hành kỷ luật với ông bằng hình thức cảnh cáo, cho thôi chức Ủy viên BCT. Ba ngày sau, ngày 10/5/2017, BCT phân công ông Thăng thôi giữ chức Bí thư Thành ủy TP HCM để về làm Phó ban kinh tế Trung ương. Và đến 8/12 tức là hôm qua thì ông Đinh La Thăng bị bắt và bị khởi tố.
Lý do ông Thăng bị bắt và bị khởi tố, theo như cơ quan chức năng thông báo ngày hôm qua thì chủ yếu liên quan đến thời kỳ ông lãnh đạo tập đoàn Dầu khí Quốc gia. Theo đó, có hai nội dung chính. Một là trách nhiệm trong việc để mất 800 tỷ đồng tiền vốn khi đầu tư vào ngân hàng Ocean Bank và hai là trách nhiệm liên quan đến công ty PVC mà Trịnh Xuân Thanh làm lãnh đạo.
Cụ thể là ông Thăng đã vi phạm Quy chế làm việc của Hội đồng quản trị Tập đoàn khi ký thỏa thuận tham gia góp vốn vào ngân hàng Ocean Bank (Ngân hàng Đại Dương). Nội dung ký kết giữa ông Đinh La Thăng trên cương vị Chủ tịch HĐQT tập đoàn Dầu khí Quốc gia với Chủ tịch HĐQT Oceanbank là: Tập đoàn Dầu khí góp vốn 20% trở lên, cử cán bộ tham gia quản trị, điều hành, đề nghị các đơn vị thành viên sử dụng dịch vụ của Ocean Bank. Một thỏa thuận như vậy đáng lẽ phải được HĐQT tập đoàn họp thống nhất trước rồi mới được ký kết nhưng nó đã được ký trước khi họp.
Sau thỏa thuận này, tập đoàn Dầu khí Việt Nam góp 800 tỷ vào Ocean Bank và sau đó mất trắng khi ngân hàng này làm ăn bết bát và bị mua lại với giá 0 đồng.
Vấn đề thứ hai là trách nhiệm của ông Thăng trong dự án Nhiệt định Thái Bình 2. Cơ quan điều tra xác định: Mặc dù mới chỉ có chủ trương giao Tổng Công ty Cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) thực hiện gói thầu EPC, chưa ký Hợp đồng EPC nhưng trước đó, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã làm thủ tục chuyển hơn 8,2 triệu USD và hơn 1.317 tỷ đồng cho Ban quản lý dự án điện lực dầu khí Thái Bình 2 để tạm ứng 6,6 triệu USD và 1.312 tỷ đồng cho PVC, gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền lãi phát sinh từ thời điểm tạm ứng đến thời điểm hợp đồng EPC có hiệu lực (11-10-2011).
Sau đó, PVC lại dành 1.080 tỷ đồng tiền tạm ứng đem đi tất toán nợ gốc vay ngân hàng 425 tỷ đồng, trả lãi vay ủy thác của PVN, hỗ trợ vốn Nhà máy Nhiên liệu sinh học Phú Thọ 74 tỷ đồng; hỗ trợ vốn công trình Vũng Áng 103 tỷ đồng; hỗ trợ vốn cá công trình khác 156 tỷ đồng…
Tính đến năm 2012, báo cáo tài chính của PVC mới chỉ thể hiện khoản đầu tư vào đây là 133 tỷ đồng vào dự án Nhiệt điện Thái Bình 2, đến năm 2013 mới chỉ là 802 tỷ đồng. Trước đó năm 2011, báo cáo tài chính của PVC chưa xuất hiện khoản đầu tư này.
Ngoài ra, tiền tạm ứng dự án này còn bị PVC góp vốn vào 5 công ty con, 3 công ty trong đó gặp thua lỗ, không thu hồi được vốn khiến PVC phải trích lập dự phòng và hạch toán kinh doanh thua lỗ.Trong khi đó, PVN phải chuẩn bị nguồn tiền để khởi động lại dự án nhiệt điện này, tháng 8-2013, PVN đã vay Ngân hàng hợp tác quốc tế Nhật Bản (JBIC) và một số tổ chức tín dụng khác tổng số 226 triệu USD. Tháng 12-2013, PVN lại tiếp tục phải vay thêm 795,25 triệu USD… để đẩy nhanh tiến độ xây dựng dự án.
Trên đây là tóm tắt về ông Đinh La Thăng và những lý do khiến ông Thăng bị bắt và bị khởi tố. Vừa qua, cơ quan chức năng thông tin rằng sẽ xét xử Trịnh Xuân Thanh trước dịp Tết nguyên đán năm nay. Như vậy, trong thời gian tới, vấn đề xoay quanh sai phạm của ông Thăng thế nào sẽ được nêu ra cụ thể.