Gần đây, theo truyền thông đưa tin, phía Việt Nam nhiều lần
tiếp xúc với Nhật Bản, đồng thời có ý nhập khẩu các máy bay chiến đấu F-15J đồ
cũ của Nhật. Sở dĩ Việt Nam có ý tưởng như vậy, trước hết là vì trước đây một
chiếc Su-30 của Việt Nam bị rơi cho nên hiện nay Việt Nam thiếu 1 chiếc trong
biên chế. Nhưng Nga lại công khai bày tỏ rằng nếu Việt Nam muốn mua chỉ 1 chiếc
duy nhất để bổ sung thì Nga không bán. Vì lẽ đó Việt Nam muốn mua máy bay F-15J
của Nhật. Nhưng liên quan đến sự việc này, chuyên gia quân sự Nga lại thấy
không ổn, nói rằng Việt Nam làm như vậy là không có ích.
Máy bay F-15J của Nhật là phiên bản máy bay F-15 của Mỹ do
Nhật sản xuất. Chiếc F-15J nâng cấp có tính năng tương đương với F-15C/D của Mỹ.
Tuy so với Su-30 thì khác biệt cả về chi tiết và công năng nhưng Việt Nam xem
hai loại máy bay này có tính năng khác nhau không nhiều. Bởi thế Việt Nam nảy
ra ý tưởng mua máy bay F-15J nghỉ hưu. Vì sao Việt Nam không tiếp tục mua
Su-30. Câu hỏi này có rất nhiều đáp án, việc Nga không muốn bán lẻ chỉ là một
nguyên nhân bề nổi.
Đi sâu vào thì nguyên nhân Nga không muốn bán có hai việc. Một
là thị trường vũ khí toàn cầu rất ít khi có chuyện bán đơn lẻ 1 chiếc máy bay,
tuyệt đại đa số phải mua từ 4 chiếc trở lên. Trong thời kỳ trăng mật giữa Mỹ và
Trung Quốc, Trung Quốc bán máy bay J-7 cho Mỹ cũng bán với quy mô 2 phi đội. Vấn
đề thứ hai là Nga cũng muốn móc hầu bao của Việt Nam. Công nghiệp hàng không
Nga hiện tại rất cần tiền mà tiềm năng các nước xung quanh cũng cơ bản bão hòa,
không dễ gì Việt Nam có nhu cầu này cho nên Nga tự nhiên là phải nắm lấy cơ hội.
Nhưng Nga lại không ngờ rằng Việt Nam cơ bản không dễ ăn. Điều
này cũng vô tình cho Nhật Bản một cơ hội lôi kéo Việt Nam. Mọi người đều biết,
Nhật Bản hiện nay đã bắt đầu có F-35 đồng thời đã có kế hoạch tự lắp ráp F-35 ở
trong nước. Dưới tình thế này, F-15 cũ đã không quá hữu dụng, nhưng Nhật Bản lại
không muốn hoàn toàn phế bỏ loại máy bay này. Đúng lúc hiện nay có Việt Nam muốn
mua, Nhật Bản dĩ nhiên mừng ra mặt.
Thực tế Việt Nam và Nhật Bản đã bắt đầu hợp tác, trước khi xảy
ra sự kiện này, Nhật Bản đã có bày tỏ rằng sau khi máy bay chống ngầm P-1 trang
bị cho lực lượng tự vệ Nhật Bản xong, sẽ đem các máy bay tuần tra P-3C bị loại
biên chuyển giao cho Việt Nam. Tất nhiên đây không phải là cho không mà Việt
Nam phải trả một khoản tiền mua. Nhưng đối với khát vọng tăng cường thực lực
quân sự của Việt Nam, việc mua những máy bay P-3C này chưa chắc đã là việc xấu.
Những năm gần đây Nhật Bản có ý đồ tạo ảnh hưởng với khu vực
châu Á – Thái Bình Dương, chẳng hạn dự định xuất khẩu thủy phi cơ US-2 cho Ấn Độ,
hợp tác xuất khẩu tàu ngầm với Australia, một loạt động tác này thực tế đều nhằm
giúp Nhật tăng cường sức ảnh hưởng của mình, từ quân sự đến cân bằng trong khu
vực. Lần này Nhật Bản muốn hợp tác với Việt Nam cũng là nằm trong chiến lược
đó, đồng thời sẽ gây uy hiếp với an ninh Trung Quốc. Do vậy Trung Quốc không thể
không phòng bị.
Bình luận: Không ai bán 1 chiếc máy bay lẻ cho nên nói rằng Việt Nam đi tìm mua một chiếc máy bay lẻ để thay thế chiếc Su-30 bị rơi là không có khả năng. Mặt khác, dây chuyền sản xuất máy bay Su-30 của Nga cũng đã đóng lại sau khi giao hàng cho Việt Nam. Hiện nay Nga chuyển sang sản xuất Su-35 và Su-30SM. Do vậy, nếu như Việt Nam có nghiên cứu khả năng mua F-15J cũ từ Nhật thì cũng là mua lại số lượng đủ thay thế ít nhất cho 1 trung đoàn đang sử dụng Su-22. Tuy nhiên giải pháp mua F-15J cũng chỉ là giải pháp tình thế. Bởi vì F-15J đã cũ, có nâng cấp tăng hạn thì cũng chỉ phục vụ được khoảng chục năm là lại phải thay thế tiếp. Do vậy khả năng mua F-15J cũng không phải là cao.
Bình luận: Không ai bán 1 chiếc máy bay lẻ cho nên nói rằng Việt Nam đi tìm mua một chiếc máy bay lẻ để thay thế chiếc Su-30 bị rơi là không có khả năng. Mặt khác, dây chuyền sản xuất máy bay Su-30 của Nga cũng đã đóng lại sau khi giao hàng cho Việt Nam. Hiện nay Nga chuyển sang sản xuất Su-35 và Su-30SM. Do vậy, nếu như Việt Nam có nghiên cứu khả năng mua F-15J cũ từ Nhật thì cũng là mua lại số lượng đủ thay thế ít nhất cho 1 trung đoàn đang sử dụng Su-22. Tuy nhiên giải pháp mua F-15J cũng chỉ là giải pháp tình thế. Bởi vì F-15J đã cũ, có nâng cấp tăng hạn thì cũng chỉ phục vụ được khoảng chục năm là lại phải thay thế tiếp. Do vậy khả năng mua F-15J cũng không phải là cao.