Quan hệ Việt Nam - Campuchia qua số phận chìm nổi của một cái tượng đài

Tượng đài hữu nghị Việt Nam - Campuchia đứng ở một công viên yên bình gần trung tâm Phnom Penh. Nhưng sự yên bình của nó đã bị phá vỡ vào một số dịp bởi các nhà hoạt động chính trị khi họ xem tượng đài là một ký ức về sự “xâm lược” của Việt Nam. 


Ngày 25/12/1978, Việt Nam đưa quân vào nước Kampuchea Dân chủ, nay là Campuchia. Họ thực hiện được thành công mục tiêu là lật đổ chế độ Khmer Đỏ nhưng lần đưa quân này cũng dẫn đến 10 năm chiếm đóng ở Campuchia. 

Năm 1979, những người Việt Nam đóng ở Campuchia xây dựng một tượng đài lớn bằng bê tông ở công viên Botum, không xa cung điện hoàng gia ở trung tâm Phnom Penh. Tượng đài xây dựng theo đúng phong cách xã hội chủ nghĩa với 2 bộ đội đứng cạnh nhau, một người Việt và một người Campuchia cùng một phụ nữ Campuchia ôm ấp bảo vệ một đứa bé. Phía sau tượng đài nổi lên một tháp bê tông với đỉnh tháp thếp vàng. 

Vào những ngày bình thường ở công viên Botum, tượng đài này là sân khấu cho những cuộc tụ họp gia đình, những trận bóng thân thiện, những màn aerobic nhiệt tình và thỉnh thoảng là những buổi biểu diễn nhạc. Nhưng trong 20 năm qua, tượng đài này cũng thu hút sự phẫn nộ của những nhà hoạt động và người biểu tình. Họ xem bức tượng như một biểu tượng thô thiển của sự liên minh cũ giữa Việt Nam và Campuchia và là một biểu tượng cho quan hệ chính trị quá thân cận giữa các lãnh đạo chính trị Campuchia với Hà Nội. 

Lần tấn công đầu tiên vào tượng đại xảy ra năm 1998 khi những người biểu tình tấn công bức tượng bằng búa trước khi leo lên đổ xăng và châm lửa đốt. Hai tháng sau bức tượng được sửa chữa. 

Sau đó, vào ngày 29/7/2007, một quả bom 10 kg đã bị kích hoạt ở chân tượng. Công viên phải di tản và hai thiết bị nổ khác bị gỡ. Mặc dù bom nổ nhưng không ai bị thương và tượng đại chỉ bị hư hại nhẹ. 

Năm 2015, một tổ chức nghiên cứu mới thành lập của Campuchia đã tranh luận về việc có nên hủy bỏ tượng đài này và những cái khác tương tự nó. Họ lập luận rằng những tượng đài này không đại diện cho sự mô tả chính xác thời kỳ nội chiến và nó không có ý nghĩa gì ngoài “ký ức bị chiếm đóng và tiếp tục chia rẽ Campuchia”. 

Bức thư ngỏ của tổ chức nghiên cứu này nêu ý kiến rằng nên dựng lên các đài tưởng niệm khác phù hợp hơn để thay thế. Nhưng có lẽ điều không gây ngạc nhiên là cuộc tranh luận này không thu hút được sự chú ý và tượng đài cũ vẫn tồn tại. Vì vậy hiện tại, ít nhất tượng đài hữu nghị Việt Nam - Campuchia vẫn là tâm điểm của công viên Botum - nơi người dân tập thể dục buổi chiều và các trò chơi thân thiện của họ.

Đăng nhận xét

Mới hơn Cũ hơn