Một tàu khu trục Mỹ đã đi vào gần các đảo nhân tạo Trung Quốc đang chiếm đóng trên Biển Đông vào hôm qua giữa bối cảnh căng thẳng giữa hai nước đang lên cao về nhiều vấn đề.
Hai quan chức Mỹ nói với CNN rằng tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS Decatur đã đi vào 12 hải lý của bãi đá Ga Ven và đá Gạc Ma thuộc quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam - chú thích của Mõ) trong chiến dịch tự do hàng hải - một phương tiện để thúc đẩy quyền tự do đi lại trên vùng biển quốc tế.
Một quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ nói: “Không quân Mỹ hoạt động ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương thường xuyên, bao gồm cả Biển Đông. Mọi hoạt động được lên kế hoạch để phù hợp với luật pháp quốc tế và để chứng minh rằng Hoa Kỳ sẽ bay, đi tàu và hoạt động ở bất cứ đâu luật pháp quốc tế cho phép”.
Các hoạt động tự do hàng hải “thách thức yêu sách hàng hải độc quyền và chứng minh cam kết của chúng tôi về bảo vệ lẽ phải, quyền tự do và vùng biển, vùng trời được phục vụ mọi quốc gia theo luật pháp quốc tế” - vị quan chức nói.
Trong khi Hải quân Mỹ thực hiện các hoạt động tự do hàng hải như vậy trên khắp thế giới, Trung Quốc đặc biệt nhạy cảm với các hoạt động này khi chúng xuất hiện gần những khu vực mà Chính phủ Trung Quốc đã xây các đảo nhân tạo và thiết lập các căn cứ quân sự trên những thực thể hàng hải tranh chấp.
Hoạt động tự do hàng hải như vậy gần đây nhất diễn ra hồi tháng 5 khi Hải quân Mỹ cho 2 tàu chiến đi vào trong 12 hải lý của 4 hòn đảo trong quần đảo Hoàng Sa (cũng thuộc chủ quyền Việt Nam nhưng hiện nay nằm dưới sự kiểm soát của TQ sau khi nước này dùng vũ lực đánh chiếm năm 1974 - chú thích của Mõ).
Trung Quốc yêu sách cả Hoàng Sa và Trường Sa nhưng những yêu sách đó đã bị bác bỏ bởi số số đông cộng đồng quốc tế.
Hoa Kỳ đã phê phán những cái được gọi là hành động quân sự hóa của Trung Quốc ở những hòn đảo đó từ lâu với việc các quan chức Mỹ cáo buộc Bắc Kinh triển khai tên lửa và thiết bị gây nhiễu điện tử đến đó.
Đầu tuần trước, Mỹ đã bay máy bay B-52 qua Biển Đông và biển Hoa Đông là những khu vực được quân đội Trung Quốc xem là nhạy cảm. Các chuyến bay đã bị Bắc Kinh phản đối và dán nhãn là hành động khiêu khích.