Việt Nam đã thông báo cho Ấn Độ về căng thẳng với Trung Quốc ở Biển Đông - một nguồn tin ngoại giao Việt Nam nói ngày hôm qua. Tình hình này gây lo ngại cho Ấn Độ vì họ có các lợi ích thương mại của Tập đoàn Dầu khí ONGC trong khu vực.
 |
| Tàu hải cảnh 3901 của Hải cảnh TQ đang hộ tống tàu khảo sát hoạt động bất hợp pháp trong vùng biển Việt Nam. |
Nguồn tin ngoại giao nói rằng từ 4/7, tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất số 8 của Trung Quốc được một số tàu hải cảnh và tàu đánh cá hộ tống đã thực hiện các khảo sát trong 200 hải lý vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982. Trung Quốc yêu sách hầu hết Biển Đông theo đường 9 đoạn (do họ tự vẽ).
Nguồn tin ngoại giao nói với điều kiện giấu tên rằng: “Chúng tôi đã báo cho Bộ Ngoại giao Ấn Độ về vụ việc. Chúng tôi đang chờ một tuyên bố chính thức”. Vụ việc đã xảy ra hôm 4/7 nhưng Việt Nam không công khai ngay vì muốn giải quyết vấn đề. Nguồn tin nói thêm: “Chúng tôi đã được yêu cầu tìm kiếm sự hỗ trợ của các quốc gia có lợi ích trong khu vực”.
Nguồn tin nhấn mạnh vào phản ứng từ Ấn Độ vì đây là một người chơi chính và cũng có lợi ích trực tiếp khi một phần lớn hàng hóa của họ vận chuyển qua khu vực này. Ấn Độ cũng là thành viên của những diễn đàn quốc tế. Nguồn tin nói thêm rằng: “Đây là lúc để Quad đóng vai trò của mình” trong việc giải quyết vấn đề. Quad tức là nhóm Quadrilateral gồm Ấn Độ, Australia, Japan và Mỹ.
Tình cờ là khu vực căng thẳng chỉ cách lô dầu khí 6-1 khoảng 100 hải lý - nơi liên doanh khai thác dầu khí giữa Petro Vietnam, Rosneft của Nga và ONGC của Ấn Độ đã hoạt động 17 năm qua. Các công ty tư nhân khác của Ấn Độ cũng đang thăm dò khai thác dầu khí ở Biển Đông.
Tuần trước, Bắc Kinh kêu gọi Hà Nội tôn trọng yêu sách của họ. Việt Nam nói đã liên lạc với Trung Quốc nhiều lần qua nhiều kênh khác nhau, trao công hàm ngoại giao phản đối sự vi phạm của họ và “kiên quyết yêu cầu Trung Quốc chấm dứt mọi hành vi bất hợp pháp và rút các tàu khỏi vùng biển Việt Nam”.
Đây là vụ việc nghiêm trọng nhất giữa hai nước sau căng thẳng tháng 5/2014 khi Tập đoàn Dầu khí Nhà nước Trung Quốc di chuyển giàn khoan dầu vào vùng biển Việt Nam tuyên bố chủ quyền.
Trong một tuyên bố với ngôn từ mạnh mẽ, Bộ Ngoại giao Mỹ đã kêu gọi Trung Quốc “chấm dứt các hành vi bắt nạt và kiềm chế các hành động khiêu khích làm mất ổn định”.
Nguồn tin ngoại giao nói theo Công ước Luật Biển và theo phán quyết của Tòa trọng tài về vụ kiện giữa Philippines với Trung Quốc năm 2016 thì các thực thể địa lý ở Trường Sa không sinh ra 200 hải lý đặc quyền kinh tế và cũng bác bỏ yêu sách đường 9 đoạn của Trung Quốc. Tòa trọng tài phán quyết rằng Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để đưa ra yêu sách với khu vực này.
Nguồn: https://www.thehindu.com/news/international/vietnam-briefs-india-on-standoff-with-china-in-south-china-sea/article28752056.ece