Tổng thư ký NATO nói rằng liên minh này cần giải quyết thách thức và cơ hội do việc Trung Quốc ngày càng hùng mạnh đặt ra nhưng nói thêm rằng tổ chức quốc phòng 29 thành viên này không muốn Bắc Kinh thành một kẻ thù.
Jens Stolenberg nói với phóng viên của CNBC tại London hôm qua rằng: “Cái chúng ta thấy là sự trỗi dậy của Trung Quốc đang làm thay đổi cân bằng quyền lực toàn cầu và sự trỗi dậy của Trung Quốc - gồm cả trỗi dậy kinh tế và quân sự - cung cấp một số cơ hội và cả những thách thức nghiêm trọng”.
Ông nói rằng mặc dù NATO sẽ không dính lứu vào khu vực như Biển Đông nhưng Trung Quốc đang tham dự vào các dự án kinh tế và quân sự gần với châu Âu hơn.
Biển Đông là khu vực có nhiều tranh chấp lãnh thổ giữa Trung Quốc với các nước khác - những người tuyên bố chủ quyền với một phần hoặc tất cả các đảo trong khu vực này.
Stolenberg nói: “Không có khả năng nào mà NATO sẽ di chuyển vào Biển Đông nhưng chúng ta phải giải quyết thực tế là Trung Quốc đang đến gần chúng ta hơn, thông qua đầu tư lớn vào cơ sở hạ tầng”.
“Chúng ta thấy họ ở châu Phi, chúng ta thấy họ ở Bắc Cực, chúng ta thấy họ trong không gian mạng và Trung Quốc bây giờ có ngân sách quốc phòng lớn thứ hai thế giới”.
Ông Stolenberg nói thêm: “Do đó, dĩ nhiên là ở đây có một số hậu quả cho NATO”. Khối liên minh quân sự này sắp tổ chức hội nghị thượng đỉnh kỷ niệm 70 năm thành lập ở ngoại ô nước Anh trong tuần này.
NATO thành lập năm 1949 như một khối phòng thủ tập thể để đối phó với mối đe dọa mà họ cảm nhận được từ Liên Xô. Sau nhiều thập kỷ có quan hệ thân mật với Nga sau khi Liên Xô sụp đổ năm 1991, quan hệ Nga - NATO hiện giờ căng thẳng trở lại sau khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea của Ukraine năm 2014.
Tuy nhiên nhiều chuyên gia tin rằng khối liên minh quân sự này cần một cách tiếp cận phối hợp và cụ thể hơn trước Trung Quốc - đất nước đã trỗi dậy về kinh tế và quân sự trong vài thập kỷ qua.
Một chuyên gia nói với CNBC rằng những cuộc thảo luận của NATO về Trung Quốc - diễn ra trong bối cảnh quan hệ kinh tế căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc và đã có tranh cãi giữa các nước phương Tây về các lo ngại an ninh bị đặt ra bởi sự cung cấp công nghệ 5G của Trung Quốc, có thể gây ra căng thẳng hơn trong khối đồng minh này.
Sarah Raine - thành viên tư vấn cao cấp về chiến lược và địa chính trị tại Viện Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (IISS) nói với CNBC rằng: “Mặc dù thảo luận về các vấn đề cho NATO khi Trung Quốc trỗi dậy là quan trọng và được hoan nghênh nhưng nó cũng mang đến nguy cơ làm cho chia rẽ chính trị sâu sắc thêm chứ không phải là chữa lành vấn đề này”.
“Ví dụ như có một số đồng minh sẽ nhanh chóng trở nên không thoải mái với bất kỳ thông điệp công khai nào chỉ mô tả Trung Quốc với những thách thức mà nó đặt ra”.
Stolenberg nhấn mạnh rằng Trung Quốc gần đây đã triển khai “nhiều khả năng quân sự hiện đại, bao gồm tên lửa đạn đạo tầm xa liên lục địa có thể vươn tới châu Âu và Bắc Mỹ... Vì thế chúng ta cần - và chúng ta sẽ phải làm điều này tại cuộc họp của chúng ta ở London - để giải quyết với nhau về việc làm thế nào đối phó với sự trỗi dậy của Trung Quốc”.
Tổng thư ký NATO thừa nhận rằng khối đồng minh này đã không muốn “tạo ra những đối thủ mới” và nói rằng “Chừng nào các đồng minh NATO đứng cùng nhau, chúng ta mạnh mẽ và chúng ta an toàn ... Chúng ta đến nay vẫn là sức mạnh quân sự lớn nhất trên thế giới”.
Theo CNBC