Báo TQ: Việt Nam có thể là nước đầu tiên kiểm soát được Covid-19
Sau những nỗ lực đối phó trăm cay ngàn đắng, Trung Quốc cuối cùng đã khống chế được dịch bệnh viêm phổi cấp. Tuy nhiên, trên phạm vi toàn cầu, dịch bệnh này lại đang bộc phát mạnh. Theo thông báo mới nhất của WHO, trong 24 giờ qua, lại có thêm 6 nước có người nhiễm bệnh, trong đó có 5 nước châu Âu. Hiện tại, dịch Covid-19 đã khuếch tán đến tất cả các châu lục lớn của nhân loại, cướp đi sinh mạng hơn 3000 người (trong đó có hơn 120 người là ở bên ngoài Trung Quốc).
Đúng vào lúc thế giới đang hoảng sợ này, có một nước lại có thành tích khiến mọi người phải chú ý: Toàn bộ những người đã bị nhiễm bệnh của nước này đã được điều trị xuất viện, không có ai tử vong, hơn nữa đã qua 2 tuần không xuất hiện ca bệnh nào mới. Đất nước này chính là láng giềng Việt Nam của chúng ta. Vậy họ đã làm thế nào?
Hoàn cảnh phòng chống dịch của Việt Nam không phải là thuận lợi
Mặc dù hiện tại vẫn chưa có kết luận cuối cùng về nguồn gốc gây ra dịch Covid-19 nhưng điều có thể quan sát là Vũ Hán là nơi phát tích dịch này rồi phát tán ra Hồ Bắc và toàn lãnh thổ Trung Quốc. Đối với các nước có quan hệ kinh tế mật thiết với Trung Quốc, áp lực bệnh dịch cũng khá lớn, rõ rệt nhất như Nhật Bản, Hàn Quốc. Từ góc độ này thì thấy rằng hoàn cảnh phòng chống dịch bệnh của Việt Nam cũng ở vào thế bất lợi.
Theo số liệu Việt Nam, năm 2019, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu Việt - Trung đạt 116,8 tỷ USD (tương đương 40% kim ngạch thương mại Trung - Hàn). Trong đó Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc 41,4 tỷ USD, Trung Quốc đã liên tục là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam trong nhiều năm. Việt Nam cũng là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trong khối ASEAN.
Bên cạnh thương mại, người dân hai bên cũng qua lại rất đông. Ví dụ thành phố Hồ Chí Minh mỗi ngày có 4 chuyến bay thẳng đến Thượng Hải, 9 chuyến bay thẳng đến Quảng Châu. Thành phố Nam Ninh của tỉnh Quảng Tây cũng có chuyến tàu hỏa T8701 chạy đến Hà Nội. Mỗi tháng có gần 500.000 người Trung Quốc du lịch đến Việt Nam. Đó là chưa kể dân biên giới của Việt Nam còn có nhiều hoạt động buôn bán biên giới và một số lượng lớn người Việt đến các khu vực biên giới của Trung Quốc để làm việc ngắn hạn. Những luồng di chuyển dân cư này rất lưu động, quản lý rất khó.
Dân số Việt Nam 95 triệu người nhưng diện tích lãnh thổ không lớn, hơn nữa dân số chủ yếu tập trung ở các đồng bằng châu thổ và khu vực ven biển cho nên mật độ lên tới 308 người/ km2 (mật độ của Trung Quốc là 148 người /km2.
Xét về tổng thể, nguồn lực y tế Việt Nam ở mức trung bình với tỉ lệ 10.000 người có khoảng 25 giường bệnh, tương đương với trình độ của Trung Quốc một hai thập kỷ trước. Nói tóm lại, khi đối diện dịch bệnh, Việt Nam không có quá nhiều điều kiện thuận lợi.
Tuy nhiên Việt Nam đã đi trước thế giới trong khống chế dịch bệnh
Ngày 23/1, thành phố đầu tiên của Việt Nam xác nhận ca đầu tiên nhiễm Covid-19 là thành phố Hồ Chí Minh: Một người đàn ông 66 tuổi từ Vũ Hán đến Việt Nam thăm con trai.
Ngoài Trung Quốc ra, Việt Nam trở thành nước thứ 4 sau Thái Lan, Nhật Bản, Hàn Quốc bị dịch bệnh xâm nhập.
Ngày 30/1, Việt Nam lại xác nhận 3 người, đều là người Việt từ Vũ Hán về nước. Ngày 1/2, lại có 1 cô gái làm việc trong khách sạn ở Nha Trang nhiễm bệnh, người này trước đó đã tiếp xúc gần với vị du khách Trung Quốc nói trên.
Ngày 2/2, một người Mỹ gốc Việt 73 tuổi bị xác nhận nhiễm bệnh. Ông này trước đó từng quá cảnh 2 giờ ở Vũ Hán.
Sau đó, các ca mới của Việt Nam liên tục tăng lên; trước là từ Trung Quốc truyền vào, sau là đến trường hợp người bản địa lây truyền cho nhau. Đặc biệt là ở tỉnh Vĩnh Phúc phát sinh lây lan lớn trong một gia tộc: Đầu tiên một cô gái 23 tuổi vì đi sang Vũ Hán về được xác nhận nhiễm bệnh, cô này lây cho 6 người gồm cha mẹ, cháu, hàng xóm, chị em.
Đến ngày 13/2, Việt Nam xác nhận tổng cộng 16 người nhiễm bệnh. Cùng thời gian đó, Hàn Quốc xác nhận 28 ca, Nhật Bản 34 ca, Singapore 58 ca.
Tuy nhiên, vài ngày trước đây, phía Việt Nam công bố tin tức cho biết: Người nhiễm bệnh thứ 16 đã được điều trị xuất viện khỏi phòng khám đa khoa Quang Hà huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc. Đến đó, Việt Nam xác nhận đã điều trị xuất viện toàn bộ 16 người bị nhiễm bệnh, không một ai tử vong. Trong đó, lớn tuổi nhất là người Mỹ gốc Việt 73 tuổi, nhỏ nhất là một bé sơ sinh 3 tháng tuổi.
Từ ngày 13/2 trở đi, qua hơn nửa tháng, Việt Nam chưa có thêm ca nào được xác nhận nhiễm bệnh. Trong thời gian này, Hàn Quốc đã xác nhận số ca nhiễm bệnh từ 28 lên 4800, Nhật Bản từ 34 lên 980, Singapore cũng tăng lên đến 50.
Trong dịch SARS, Việt Nam cũng làm xuất sắc như vậy
Thực ra, trong dịch SARS 17 năm trước, Việt Nam cũng đã làm cực kỳ tốt. Ngày 23/2 năm đó, một thương nhân người Mỹ đi qua Hong Kong, sau khi đến Hà Nội thì xác nhận nhiễm bệnh và còn lây lan cho nhân viên y tế.
Khi đó, bác sĩ của WHO thường trú tại Hà Nội Carlo Urbani đã thông báo cho WHO và đặt tên cho bệnh này là SARS và cảnh báo chú ý đến dịch bệnh này. Đây là lý do để sau này WHO nói rằng ca nhiễm SARS đầu tiên được chẩn đoán phát hiện tại Việt Nam.
Tuy nhiên, chỉ trong 45 ngày, Việt Nam đã đánh bại dịch SARS. Ngày 28/4 năm đó, WHO tuyên bố: Việt Nam đã khống chế thành công dịch SARS và là quốc gia đầu tiên trên thế giới khống chế được SARS. Trong 20 ngày tính từ 8/4 năm đó, tức là tương đương với 2 kỳ ủ bệnh của SARS, Việt Nam không phát hiện thêm ca nhiễm SARS nào mới.
Trong dịch SARS, Việt Nam là nơi thứ 3 sau đại lục TQ và Hong Kong xuất hiện ca nhiễm. Ở Việt Nam có tổng cộng 63 người nhiễm, tính bên ngoài TQ thì Việt Nam có số người mắc SARS xếp sau Canada và Singapore. Nhưng Việt Nam đã đối phó với SARS với 2 đặc trưng rõ rệt:
Một là khống chế được bệnh trong thời gian ngắn chỉ 45 ngày.
Hai là hiệu quả điều trị ở mức trung bình, tỉ lệ tử vong 7,9%, cao hơn tỉ lệ 6,6% của Trung Quốc đại lục.
Những điều này nói lên điều gì? Nó cho thấy mặc dù năng lực điều trị của Việt Nam trung bình nhưng trong khống chế sự lây lan dịch bệnh thì đã làm rất tốt.
Việt Nam đã làm đúng những gì?
Nói giản đơn, trong khống chế dịch bệnh, Việt Nam đã có phương pháp chính xác: Đó là khống chế nghiêm ngặt sự khuếch tán bệnh dịch.
Bởi lẽ, như đã nói ở trên, mật độ dân số Việt Nam lớn nhưng năng lực điều trị trung bình, nếu không thể kiểm soát hữu hiệu sự lây lan thì hệ thống y tế khẳng định là khó chịu nổi.
Sơ lược cách xử lý dịch bệnh lần này của Việt Nam, có thể phát hiện mấy đặc điểm sau:
Hành động nhanh
Từ tương đối sớm, Việt Nam đã chú ý đến bệnh dịch xảy ra ở Vũ Hán. Ngày 14/1, máy đo thân nhiệt ở sân bay quốc tế Đà Nẵng phát hiện 2 du khách đến từ Vũ Hán xuất hiện triệu chứng sốt bất thường, sau đó lập tức tiến hành cách ly. Sau khi lấy mẫu, họ được đưa tới viện Pasteur Khánh Hòa để kiểm tra. Tiếp đó, sở Y tế Đà Nẵng đã triển khai các biện pháp phòng ngừa nhiễm virus ở các bệnh viện, cảnh báo du khách và người dân chú ý thực hiện các biện pháp vệ sinh.
Các tư liệu hiện có cho biết trưa ngày 15/1, Ban chỉ đạo phòng chống và kiểm soát các dịch bệnh nguy hiểm của Bộ Y tế Việt Nam đã tổ chức một cuộc họp đặc biệt để bàn việc phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh phổi mới.
Ngày 22/1, Bộ Y tế Việt Nam đã ban hành “Phương án phòng ngừa kiểm soát dịch phổi mới”, đưa ra 3 tình huống cụ thể:
Một là chưa phát hiện ca nhiễm bệnh phổi cấp mới thì cần phát hiện sớm các ca nhiễm bệnh từ vùng dịch vào Việt Nam.
Hai là phát hiện bệnh xâm nhập Việt Nam thì nhanh chóng khoanh vùng để xử lý triệt để để giảm thiểu tối đa khả năng lây lan.
Ba là dịch bệnh lây lan trong cộng đồng thì nhanh chóng phản ứng, khoanh vùng dịch bệnh, kịp thời sử dụng các biện pháp, bảo đảm bệnh dịch không lan tràn trong cộng đồng.
Biện pháp mạnh
Trong tình hình dịch bệnh chủ yếu do bên ngoài truyền vào, Việt Nam đã công khai thông báo, yêu cầu người Việt tránh đi đến các khu vực như Vũ Hán. Ngày 24/1, đình chỉ các chuyến bay qua lại với Vũ Hán. Ngày 29/1, tạm thời ngừng cấp visa cho công dân Trung Quốc đến Việt Nam.
Ngày 1/2 Việt Nam tuyên bố đất nước bước vào trạng thái phòng dịch, dịch Covid-19 được liệt vào dịch bệnh loại 1 và tạm ngừng các chuyến bay qua lại với Trung Quốc. Việt Nam cũng hạn chế các hoạt động và tụ tập hội hè mùa xuân. Ngày 14/2, tuyên bố tạm dừng hoạt động các trường học trên toàn quốc.
Việt Nam và Hàn Quốc cũng có liên hệ rất mật thiết, chỉ riêng công ty Samsung đã đóng góp đến 1/4 kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. Sau khi Hàn Quốc bộc phát dịch bệnh quy mô, Việt Nam đã tạm dừng việc miễn cấp visa cho người Hàn Quốc, đối với người đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Iran, Italia đều phải cách ly, các chuyến bay từ Hàn Quốc không được đáp xuống Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.
Thực hiện có hiệu lực
Ở Nhật Bản, Hàn Quốc cùng với các nước phương Tây, mọi người luôn cảm thấy công tác phòng chống dịch bệnh của họ có chút mềm yếu. Ví dụ, ông Thủ tướng Abe là thỉnh cầu các địa phương toàn quốc tạm ngừng hoạt động các trường học. Nhưng Việt Nam thì khác, năng lực hành động của họ rất mạnh.
Ở trên đã nói qua, lần chống dịch này Việt Nam có một nhà có 7 người nhiễm. Ngày 13/2, Việt Nam quyết định phong tỏa toàn bộ xã có gia đình này là xã Sơn Lôi, huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc. Ở những cửa ngõ ra vào xã này có trạm kiểm soát, cấm người và xe cộ thông hành, có hơn 10.000 dân đã bị phong tỏa. Thời gian phong tỏa liên tục 20 ngày.
Tin tức minh bạch
Sau khi dịch SARS xuất hiện ở Việt Nam, mỗi ngày cả nước Việt Nam có rất nhiều tin tức, Bộ Y tế cũng thông qua các cơ quan truyền thông để báo cho dân chúng các biện pháp phòng tránh. Lần này, Bộ Y tế Việt Nam còn mở đường dây nóng của chuyên gia để giải đáp các biện pháp phòng tránh và kiểm soát dịch Covid-19, điện thoại gọi đến đường dây nóng đều miễn phí.
Đồng thời, trên cả nước cũng mở 21 đường dây nóng của các bệnh viện. Ngoài ra, Việt Nam cũng thông qua nhiều kênh để tuyên truyền rộng rãi về tin tức dịch bệnh và tri thức về cách phòng tránh.
Hiện nay, Việt Nam còn đang tiến hành quan sát cách ly 115 người nghi nhiễm. Nói Việt Nam hoàn toàn kiểm soát được dịch bệnh có thể vẫn là quá sớm. Tuy nhiên như mấy ngày trước, một trong 3 tờ báo chính thống nhất của Israel là Haaretz đã có bài báo với tiêu đề: Israel có thể học được gì từ Việt Nam để chống lại dịch viêm phổi mới?
Tôi không thể không nghĩ đến 1 năm trước đây, tôi từng viết một bài nói Việt Nam là học trò xuất sắc nhất của Trung Quốc. Thế nhưng hai lần Việt Nam phòng chống dịch SARS và Covid-19 thật khiến người ta ấn tượng. Do vậy thật đáng cho chúng ta lấy làm tấm gương để nghiên cứu cẩn thận.
Theo Toutiao
Post a Comment